ماهی سنگسر یا دختر ناخدا

ماهی سنگسر کتابی شکل بوده و پوستش نقره‌ای رنگ است که گاهی به سمت سرخی می‌رود. فلس‌های درشت و استخوان زیادی دارد و پشت این ماهی مثل سنگ سفت است. شکم و پهلوهای ماهی هم فلس‌های درشتی دارد. ماهی سنگسر و ماهی صبیتی به هم خیلی شبیه هستند

محل زندگی این ماهی در اقیانوس اطلس، خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند، استرالیا، دریای اندونزی، دریای زرد، اقیانوس آرام و خلیج عدن هست.

این ماهی دهان کوچک و قابل ارتجاعی و دندان‌های آرواره‌ای نوک تیز دارد و یک ماهی گرمسیری محسوب می‌شود. در عمق بالای ۱۵ متر به صورت گله‌ای و گاهی هم تکی زندگی می‌کند. ماهی سنگسر از سخت‌پوستانی مثل میگو، اسکوئید، ماهی مرکب و ساردین تغذیه می‌کند.

با خرید و مصرف ماهی سنگسر تازه و دریافت مواد مورد نیاز بدن از آبزیان، از بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری خواهید کرد.

مشخصات

• بدن مستطیلی و فشرده.
• درازای استاندارد 5/2 تا 8/2 برابر ارتفاع بدن.
• زیر چانه واجد 2 سوراخ ریز و یک حفره میانی.
• دندان‌های فکی کوچک، نوک دار، در نواراهای باریک، دندان‌های ردیف‌های بیرونی دراز شده.
• باله پشتی دارای 12 خار و 13 یا 15 شعاع نرم.
• باله مخرجی واجد 3 خار و 7 یا 8 شعاع نرم.
• رنگ بدن خاکستری نقره‌ای. در طرفین بدن ماهی‌های جوان 7 تا 11 نوار عرضی دیده می‌شود که در نمونه‌های بالغ به لکه‌های زوج تیره از هم گسیخته تبدیل شده که با افزایش سن کاملاً محو می‌شوند.
• نام آن به انگلیسی  Javelin grunter است.

خواص ماهی سنگسر
این ماهی از لحاظ پروتئین غنی است و هضم و جذب آن به راحتی صورت می‌گیرد. در بین مردم جنوب بسیار پرطرفدار است و گوشت آن منبع آهن و باعث خونسازی است. مصرف ماهی سنگسر، بدن را در برابر باکتری‌ها مقاوم کرده و خواص دیگری هم دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سلامت و شادابی پوست، مو و ناخن‌ها
• تقویت و پیشگیری از پوکی استخوان
• پاکسازی عروق و کاهش‌دهنده کلسترول خون
• جلوگیری از سکته قلبی و دیگر بیماری‌های قلبی
• پیشگیری از فقر آهن یا کم‌خونی

روش‌های طبخ

بافت ویژه سنگسر باعث می‌شود برای قلیه ماهی انتخاب خوبی باشد و در هنگام طبخ در خورشت خرد نشود. به این دلیل که تیغ ماهی باعث حفظ طعم واقعی ماهی شده و از خشک شدن گوشت ماهی جلوگیری می‌کند بهتر است به صورت کامل و با تیغه میانی طبخ شود.

ماهی سنگسر ماهی است که از گوشتی سفت و کم بهره‌مند است. تیغ‌های این ماهی کم اما  گوشت آن بافت‌دار و بادوام است و  پوست آن از پولک‌های سخت پوشیده شده به آسانی از سطح آن کنده نمی‌شود. این موضوع پاک کردن آن را به خصوص برای افرادی که به طور روزمره با ماهی سر و کار ندارند سخت می‌کند.

ماهی سنگسر معمولاً به واسطه‌ی قوامی که در گوشت خود دارد به صورت شکم‌پر با سبزیجات و ادویه‌جات مخصوص محلی درست می‌شود زیرا در حین طبخ بدن ماهی دچار فروپاشی نمی‌شود. هم‌چنین این ماهی به دلیل کم‌تیغ بودن برای قلیه‌ماهی گزینه مناسب و مطلوبی محسوب می‌شود.

درست کردن ماهی سنگسر به شکل سرخ‌کردنی و کبابی از دیگر روش‌هایی است که می‌توان نام برد. اما ممکن است به دلیل سفتی گوشت این ماهی به مذاق همه‌ی افراد مطبوع و دلچسب نیاید.

طبع غذایی
این ماهی طبعش سرد هست و توصیه می‌شود همزمان با ماست و ترشی استفاده نشود.

ارزش غذایی ماهی سنگسر

• ترکیبات تقریبی 100 گرم ماهی سنگسر تازه به قرار زیر است:
• انرژی: 84 کیلوکالری کالری
• پروتئین: 19.5 گرم
• چربی: 0.4 گرم
• کربوهیدرات: 0.5 گرم
• کلسیم: 23 میلی گرم
• فسفر: 219 میلی گرم
• آهن: 0.7 میلی گرم
• پتاسیم: 460 میلی گرم